"ბუნებრივ კვებას რომ ვუგზავნიდი, მითხრეს, იქნებ არ არის საჭირო? რომ ნახავ, მერე აჭამეო..." - შშმ ბავშვების პრობლემები და სტიგმა საზოგადოებაში - მშობლები

"შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე ადამიანები არ უნდა გვეცოდებოდეს, რადგანაც მათ აქვთ ისეთივე ცხოვრება, ინდივიდუალური ინტერესები, როგორც სხვებს. შეცოდებით და გადაჭარბებული შეღავათებით ხელს ვუშლით მათ პიროვნულ განვითარებას და საზოგადოებაში ინტეგრაციას". "შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე ადამიანები არ უნდა გვეცოდებოდეს, რადგანაც მათ აქვთ ისეთივე ცხოვრება, ინდივიდუალური ინტერესები, როგორც სხვებს. შეცოდებით და გადაჭარბებული შეღავათებით ხელს ვუშლით მათ პიროვნულ განვითარებას და საზოგადოებაში ინტეგრაციას".

"შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე ბავშვს ისეთივე უფლება აქვს სკოლაში სწავლის და ტრანსპორტით მგზავრობის, როგორც ყველა სხვას".

"შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე ბავშვებში განსაკუთრებული ნიჭის განვითარების ალბათობა ისეთივეა, როგორც ყველა პატარაში".

ეს ყველაფერი მითი კი არა, რეალობაა და ამ მიმართულებით ინტენსიურად უნდა დაიწყოს ქვეყანაში მუშაობა, რომ შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე ადამიანები, მით უფრო, პატარები ერთ-ერთი ყველაზე გარიყული და დისკრიმინირებული ჯგუფი არ იყოს.

არადა, კვლევებით დასტურდება, რომ ისინი მუდმივად განიცდიან დისკრიმინაციას და მათი უფლებები ილახება.

გაეროს ბავშვთა ფონდის ინიციატივით, ევროკავშირისა და ამერიკის საერთაშორისო განვითარების სააგენტოს მხარდაჭერით, შშმ ბავშვებისა და მათი მშობლების აქტიური მონაწილეობით, საზოგადოების მხარდაჭერით, მოძრაობა "ანტისტიგმა" ჩამოყალიბდა, რომლის მიზანია, საზოგადოების დამოკიდებულების და ქცევის ნორმების შეცვლა, სტიგმის დაძლევა.

მიკა ძიძიგური დაუნის სინდრომის მქონე გოგონას მშობელია, ამასთან, ორგანიზაცია "საქართელოს დაუნის სინდრომის ასოციაციის" დმფუძნებელი, გამგეობის წევრი ამბობს, რომ საზოგადოება ამ ადამიანების შესაძლებლობებს ვერ აღიქვამს - "იყო პერიოდი, როდესაც ისინი საერთოდ არ ჩანდნენ, რადგანაც მათ მალავდნენ... დღეს სიტუაცია ცოტათი შეცვლილია, თითქოს, ეს ადამიანები მეტად გამოჩდნენ" - გვეუბნება მიკა.

- თუმცა გაეროს კვლევების მიხედვით, "35.000 უჩინარი ბავშვი" მაინც არსებობს საქართველოში...

- კი, მაგრამ შედარებას 5-10 წლის წინანდელ პერიოდთან ვაკეთებ, თუ რა მდგომარეობა იყო ამ თვალსაზრისით მაშინ. დამაკნინებელ კონტექსტში მოიხსენიებოდა დაუნის სინდრომი მედიის საშუალებებით, კერძო საუბრებში, პირად ურთიერთობებში, შოუებში, ქუჩაში, სკოლაში... დიახ, დაუნი დამამცირებელი სიტყვა იყო. თუ ერთ ადამიანს მეორესთვის შეურაცხყოფის მიყენება უნდოდა, ამ სიტყვით მოიხსენიებდა. ამასთან დაკავშირებით არაერთი კამპანია ჩატარდა, ჩვენც ბევრი ვიაქტიურეთ. ვერ ვიტყვი, რომ აქციებმა ბოლომდე ამოწურა პრობლემა, მაგრამ ფაქტია, რომ ისეთი სიტუაცია აღარ არის, "დაუნის სინდრომი" ისეთი სიხშირით და დამამცირებელ კონტექსტში აღარ გვხვდება.

მიუხედავად იმისა, რომ "უჩინარი ბავშვების" რაღაც ნაწილი გამოჩდა, საზოგადოებამ ისინი დაინახა, ახლოს არ იცნობს, არ იცის მათი შესაძლებლობები... მასწავლებელს, რომელთანაც შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე ბავშვი სკოლაში ან ბაღში მიდის, მოლოდინი არ აქვს, რომ პატარას იმაზე მეტი შეუძლია, ვიდრე პედაგოგს წარმოუდგენია, ანუ არასწორი შეხედულება აქვს. ასევე უჩნდება შეცოდების, სიბრალულის, თანაგრძნობის განცდა. ნაცვლად იმისა, რომ შეაფასოს როგორც თანასწორი უფლებების მქონე ადამიანი, თანაგრძნობას უცხადებს.

შესაძლოა პატარას არ ჰქონდეს შესაბამისი გონებრივი ან ფიზიკური მონაცემები, მაგრამ იმ დონემდე ჯერ ვერ მივედით, რომ ეს არ იყოს მთავარი. პირველ რიგში, დაცული უნდა იყოს პიროვნების უფლებები. ალბათ უფრო იმ ეტაპზე ვართ, რომ ვერ ვხედავთ ამ ყველაფერს და შესაბამისად ვერ ვაფასებთ ამ ადამიანებს.

- როგორც შშმ ბავშვის მშობელი, პირადად თქვენ, რა სირთულეებს აწყდებით?

- ძირითადად ჩემი შვილის მისამართით მესმის ფრაზა: "რა საყვარელია'', მაგრამ ჩემი თანდასწრებით არავინ ამბობს, ''რა საცოდავია". ამას უკვე მერე ამბობენ. განაგრძეთ კითხვა