100 წლის წინ ამერიკაში წასული რაჭველი ემიგრანტის ემოციური ისტორია: "ათი შვილიდან ორს - რაჭა და რიონი დაარქვა..." - მშობლები

ცნო­ბი­ლია, რომ 1910-1913 წლებ­ში ამე­რი­კა­ში რაჭ­ვე­ლი მი­წის მუ­შე­ბი მა­სობ­რი­ვად ჩა­ვიდ­ნენ. ად­გი­ლობ­რივ მრეწ­ვე­ლებს რკი­ნიგ­ზის მშე­ნებ­ლო­ბა­ზე, მთი­ა­ნი რა­ჭი­დან და ჩრდი­ლო­ეთ კავ­კა­სი­ი­დან ჯგუ­ფე­ბად ჩაჰ­ყავ­დათ ხალ­ხი.

"მინ­და, მო­გი­თხროთ ამ­ბა­ვი, რო­მე­ლიც ჩემი დიდი ბე­ბი­ის ოლღა ჩიკ­ვი­ლა­ძის ძმას, პარ­თენ ჩიკ­ვი­ლა­ძეს ეხე­ბა. იგი XX სა­უ­კუ­ნის და­სა­წყის­ში, 1917 წლამ­დე, 16 წლის ასაკ­ში ბე­დის და სა­მუ­შა­ოს სა­ძებ­ნე­ლად რა­ჭი­დან წა­ვი­და. აღ­მოჩ­ნდა გემ­ზე და იმის მერე, მისი არ­სე­ბო­ბის შე­სა­ხებ არა­ვინ არა­ფე­რი იცო­და, ყვე­ლას და­ღუ­პუ­ლი ეგო­ნა..." - გვე­უბ­ნე­ბა ნატო მდი­ნა­რა­ძე ბრი­ტა­ნულ-ქარ­თუ­ლი სკო­ლის პე­და­გო­გი.

ცნო­ბი­ლია, რომ 1910-1913 წლებ­ში ამე­რი­კა­ში რაჭ­ვე­ლი მი­წის მუ­შე­ბი მა­სობ­რი­ვად ჩა­ვიდ­ნენ. ად­გი­ლობ­რივ მრეწ­ვე­ლებს რკი­ნიგ­ზის მშე­ნებ­ლო­ბა­ზე, მთი­ა­ნი რა­ჭი­დან და ჩრდი­ლო­ეთ კავ­კა­სი­ი­დან ჯგუ­ფე­ბად ჩაჰ­ყავ­დათ ხალ­ხი. შე­საძ­ლოა, პარ­თენ ჩიკ­ვი­ლა­ძის ამე­რი­კა­ში ჩას­ვლა ამ ფაქტს უკავ­შირ­დე­ბო­დეს, თუმ­ცა მისი ოჯა­ხის­თვის, რე­ა­ლუ­რი მი­ზე­ზი უც­ნო­ბია.

"რამ­დე­ნი­მე ათწლე­უ­ლის გან­მავ­ლო­ბა­ში, სა­ქარ­თვე­ლო­ში მის შე­სა­ხებ არა­ფე­რი იცოდ­ნენ. 1956 წელს რა­ჭა­ში პარ­თე­ნის­გან წე­რი­ლი მო­ვი­და. ბე­ბი­ა­ჩემს ოლ­ღას სწერ­და, რომ ცო­ცხა­ლი იყო, ცხოვ­რობ­და ამე­რი­კა­ში, ცო­ლად ჰყავ­და მდი­და­რი ფერ­მე­რის ქალი, რო­მელ­თა­ნაც 10 შვი­ლი შე­ე­ძი­ნა. იმ დრო­ის­თვის, ბე­ბია ცო­ცხა­ლი აღარ იყო, მაგ­რამ სა­პა­სუ­ხო წე­რი­ლი ჩემ­მა ბა­ბუ­ამ და მის­მა დებ­მა გა­უგ­ზავ­ნეს, რის შემ­დე­გაც უკვე ოჯახ­თან ერ­თად გა­და­ღე­ბუ­ლი სუ­რა­თი და წე­რი­ლი გა­მო­უგ­ზავ­ნია, სა­დაც ასე წერ­და: "თქვე­ნი წე­რი­ლი მი­ვი­ღე, ძა­ლი­ან ბევ­რი ვი­ტი­რე. თუ არ მოვ­კვდი, ვეც­დე­ბი, აუ­ცი­ლებ­ლად გნა­ხოთ".

სა­ქარ­თვე­ლო­დან რომ წა­ვი­და, ეს და-ძმა და­ბა­დე­ბუ­ლე­ბიც არ იყ­ვნენ. მოკ­ლედ, შალ­ვას, ზი­ნას, სო­ნი­ას დაჰ­პირ­და, რომ მათ აუ­ცი­ლებ­ლად მო­ი­ნა­ხუ­ლებ­და, მაგ­რამ ვერ დას­ცალ­და, გარ­და­იც­ვა­ლა... სუ­რათ­ზე აღ­ბეჭ­დი­ლი იყო მისი ოჯა­ხი - მე­უღ­ლე და 10 შვი­ლი (6 ვაჟი და 4 ქა­ლიშ­ვი­ლი), უმე­ტე­სო­ბის­თვის ქარ­თუ­ლი სა­ხე­ლე­ბი და­ურ­ქმე­ვია: რი­ო­ნი, რაჭა, ნეს­ტო­რი, პე­ლა­გია...

უმ­ცროს შვილს ჯერი და­არ­ქვა და მას­ვე და­უ­ტო­ვა ან­დერ­ძად, რომ სა­ქარ­თვე­ლო­ში ჩა­სუ­ლი­ყო და ნა­თე­სა­ვე­ბი გა­ეც­ნო. ჯე­რიმ მა­მას თხოვ­ნა აუს­რუ­ლა. ის სა­ქარ­თვე­ლოს 1979 წელს ეწ­ვია... ჩვენს ოჯახ­ში ინ­ფორ­მა­ცია მო­სუ­ლა, რომ ამე­რი­კე­ლი ტუ­რის­ტე­ბი, რომ­ლე­ბიც სას­ტუმ­რო "ივე­რი­ა­ში" იყ­ვნენ და­ბი­ნა­ვე­ბუ­ლე­ბი, სა­ვა­რა­უ­დოდ, ჩვენ გვე­ძებ­დნენ...

- საბ­ჭო­თა კავ­ში­რის დროს, რო­გორ მო­ა­ხერ­ხეს აქ ჩა­მოს­ვლა?

- ეს ჩვენ­თვი­საც დიდი გა­მო­ცა­ნაა... მათ სა­ნა­ხა­ვად ჩვე­ნე­ბი - დე­და­ჩე­მი, ბა­ბუ­ა­ჩე­მი, მა­მი­დე­ბი წა­ვიდ­ნენ, წა­ი­ღეს სუ­რა­თე­ბი, ნამ­დვი­ლად ისი­ნი იყ­ვნენ თუ არა. დედა ჰყვე­ბა, რომ სას­ტუმ­როს ფო­ი­ე­ში შთამ­ბეჭ­და­ვი და გუ­ლი­სა­მა­ჩუ­ყე­ბე­ლი სცე­ნა იყო, მი­უ­ხე­და­ვად იმი­სა, რომ ენის ბა­რი­ე­რი არ­სე­ბობ­და, კო­მუ­ნი­კა­ცია რთუ­ლი არ იყოო. აღ­მოჩ­ნდა, რომ მა­თაც იგი­ვე ფოტო ჰქო­ნი­ათ თან, რაც ჩვენ... ის იყო ცრემ­ლი­ა­ნი შეხ­ვედ­რა... ქარ­თვე­ლებს რომ შეგ­ვე­ფე­რე­ბა, ჩვე­ნებ­მა ასე­თი და­სა­მახ­სოვ­რე­ბე­ლი და შთამ­ბეჭ­და­ვი მას­პინ­ძლო­ბა გა­უ­წი­ეს.

განაგრძეთ კითხვა