როგორ უნდა მიხვდეთ, მზადაა თუ არა ბავშვი სკოლისთვის - ეს სავარჯიშოები დაგეხმარებათ - მშობლები

გაზაფხულიდან მშობლები უკვე სკოლების ძებნას იწყებენ მომავალი პირველკლასელებისთვის. თუმცა, სანამ სკოლას შეარჩევთ, უნდა დარწმუნდეთ, რომ ბავშვი ნამდვილად მზად არის სკოლაში შესასვლელად. როგორ უნდა შეამოწმოთ ეს?

პირველ კლასში შესვლისას ბავშვი უნდა იყოს განვითარებული ფიზიკურად, ფსიქოლოგიურად და ინტელექტუალურად. იმისათვის, რომ გავიგოთ ბავშვის განვითარებისა და სკოლისთვის მზადყოფნის ხარისხი, მშობლები უნდა დააკვირდნენ მის ქცევას და ობიექტურად შეაფასონ ბავშვის შესაძლებლობები ამ პერიოდში.

სკოლამდელი აღზრდის განვითარების ინტელექტუალური დონის დასადგენად, შემუშავებულია სხვადასხვა სახის ტესტები დავალებებით: დაავალეთ, მოხაზოს რკალები, წერტილების შეერთებით შემოხაზოს რიცხვები, დათვალოს კუბურები, იპოვოს მწკრივში განსხვავებული საგანი, გააფერადოს სურათი მოდელის მიხედვით, იპოვოს ზუსტი ჩრდილი, საგანი და ა.შ. ბავშვი ასრულებს სავარჯიშოებს და დედები და მამები აკვირდებიან მის პროგრესს.

ფსიქოლოგიური მზადყოფნა. უფრო რთული მომენტია მშობლებისთვის, თუმცა დასკვნების გამოტანა შესაძლებელია ბავშვის ქცევის თავისებურებებზე დაკვირვებით. ფსიქოლოგიური მზაობის ერთ-ერთი უმნიშვნელოვანესი ელემენტია ემოციურ-ნებაყოფლობითი სფერო, მაგრამ ეს სფერო ყველაზე რთულად გასავითარებელია. ჯერ ერთი, მშობლები ხშირად ვერ აფასებენ პრობლემას, ბავშვის ქცევას ხასიათის ან ასაკის გამოვლინებას მიაწერენ. მეორეც, საგანგაშო სიგნალების შემჩნევის შემთხვევაშიც კი, მშობლები ხშირად მარტო რჩებიან პრობლემასთან: საკმაოდ ძნელია იპოვოთ სპეციალური ლიტერატურა ან ექსპერტები, რომლებიც დაგეხმარებიან ამ პრობლემის მოგვარებაში.

თუ არის პრობლემები, ეს დროულად უნდა აღიაროთ და მათ მოსაგვარებლად სპეციალისტები დაიხმაროთ, რადგან ასეთი პრობლემები თავისით არ გაქრება. გახსოვდეთ, რომ სკოლისთვის ფსიქოლოგიური მზაობა უმთავრესია, ის უფრო მნიშვნელოვანია ვიდრე წერა-კითხვის უნარი.

ჩვეულებრივ, სკოლამდელმა ბავშვმა უნდა შეძლოს:

• ქცევისა და ემოციების კონტროლი;
• სიტყვიერი მითითებების მოსმენა და მათი შესრულება;
• ზრდასრული ადამიანისგან შენიშვნის მიღება;
• სხვადასხვა თემაზე მსჯელობაში აყოლა;
• შეძლოს ასაკისთვის შესაფერისი ლოგიკური ამოცანების გადაჭრა;
• შეძლო მისთვის უინტერესო დავალების შესრულება 15 წუთის განმავლობაში.

თუ მშობლები ხედავენ რაიმე უჩვეულოს ბავშვის ქცევაში, დაუყოვნებლივ უნდა მიმართონ სპეციალისტს (ლოგოპედს, ფსიქოლოგს, ნეიროფსიქოლოგს, ნევროლოგს). გაზაფხულზე და ზაფხულში შეგიძლიათ იმუშავოთ ბავშვის განვითარებაზე მარტივი თამაშის ფორმით, დაიხმარეთ სკოლამდელ ბავშვთათსვის განკუთვნილი წიგნები, ჟურნალები, ეს ბავშვს ბევრად გაუადვილებს სკოლაში სწავლას.

თუ სკოლამდელი ბავშვი ასოებს გამართულად ვერ წარმოთქვამს, ჩლიქინება და აქვს მეტყველების პრობლემები – ეს მეტყველების თერაპევტის კომპეტენციაა. თუ ბავშვი მოუხერხებელია, ხშირად ეჯახება ობიექტებს, ცუდად აკონტროლებს ემოციებს, მოუსვენარია, უჭირს ლექსების დამახსოვრება, ნელია, არ შეუძლია ნიმუშიდან მარტივი ფიგურის გადახატვა (წრე, თხკუთხედი, ტეხილი) - საჭიროა დაუკავშირდეთ ნეიროფსიქოლოგს. სპეციალური ვარჯიშების დახმარებით ის დაეხმარება ტვინის სასწავლო აქტივობებისთვის საჭირო უბნების განვითარებას.

თუ სწავლისთვის სრულიად მზად არ არის და ფსიქოლოგიურად მოუმწიფებელი ბავშვი მივა პირველ კლასში, მას გაუჭირდება და არ ეყვარება სწავლა, ჩამორჩება კლასის ტემპს და შეიძლება ჩამოუყალიბდეს აზრი, რომ "უტვინოა", "სწავლა არ შეუძლია", შეიძლება მეგობრებთან ურთიერთობაც გაუჭირდეს. ეს ყველაფერი კი მომავალში მისი სწავლის ხარისხზეც აისახება.

თუ ბავშვი არ არის მზად ფიზიოლოგიურ დონეზე, ჩვეულებრივ, ასეთ ბავშვებს არ აქვთ ინტერესი სასწავლო აქტივობების მიმართ, არ არის გასაგები, რატომ უნდა გააკეთოს ის, რაც არ სურს. არაჰარმონიული განვითარება გავლენას ახდენს ქცევაზე, ქცევა გავლენას ახდენს სასწავლო მასალის ათვისებაზე, ხოლო სკოლაში წარუმატებლობა იწვევს ფსიქოლოგიურ პრობლემებს (შფოთვის დონის მატება, აგრესიულობა და ა.შ.).

რა უნდა მიაქციოთ ყურადღება:

ფიზიკური განვითარება: ფიზიკური აღზრდის დროს ვარჯიშები განსაკუთრებით სასარგებლოა ზურგის, მხრის სარტყელისა და კისრის კუნთების გასაძლიერებლად. ეს დაეხმარება ბავშვს მომავალში გაუძლოს ხანგრძლივი ჯდომისას დატვირთვას.

ხელის მზადყოფნა: 5 წლიდან უნდა მიაქციოთ ყურადღება, როგორ უჭირავს ბავშვს ფანქარი ან კალამი. იმისათვის, რომ მას სწორი ჩვევა განუვითარდეს, იყიდეთ სამწახნაგოვანი ფანქრები და კალმები წერისთვის. არასასურველია მხოლოდ ფლომასტერებით ხატვა: ისინი ხელს არ უწყობენ წვრილი მოტორული უნარების განვითარებას, რადგან დაწოლას არ მოითხოვს. ხელის კუნთების ვარჯიშისთვის შესაფერისია ისეთი დავალებები, როგორიცაა გაფერადება, კონტურის გასწვრივ მოხაზვა და ხაზების გავლება ჩვეულებრივი ფერადი ფანქრით.

დამოუკიდებლობა: ბავშვს უნდა შეეძლოს დამოუკიდებლად გახდა/ჩაცმა, ქურთუკის ადგილზე დაკიდება, სასწავლო ნივთების მოწესრიგება. დაიცვას ჯგუფის წესები; შეძლოს მითითებების შესრულება.

პიროვნული თვისებები: 6-7 წლის ასაკში თქვენ უნდა იცოდეს, რა შეიძლება და რა - არა; რა არის კარგი და რა არის ცუდი. სკოლისთვის მზადყოფნა შეიძლება შემოწმდეს იმით, თუ როგორ ურთიერთობს ბავშვი ბავშვებთან და უფროსებთან, როგორ გამოდის კონფლიქტური სიტუაციებიდან, როგორ იცავს თამაშის წესებს (საავტომობილო თამაშები, სამაგიდო თამაშები, წესების დაცვა ან იცის მოსმენა, შეუძლია თავისი პოზიცია).

შემეცნებითი ფუნქციები: მომავალ პირველკლასელს უნდა შეეძლოს სურათიდან ამბის აგება, ფიგურის გადახატვა უჯრიან ფურცელზე ან უჯრედების გარეშე, იპოვოს ნახატებს შორის 10 განსხვავება, .

საჭიროა თუ არა იცოდეს კითხვა და ანგარიში?

ნამდვილად არ არის აუცილებელი, მაგრამ თანამედროვე რეალობა გვკარნახობს, რომ ჯობია ბავშვი სკოლაში წავიდეს ან კითხვის უცოდინარი ან კითხვის საბაზისო უნარით: შეეძლოს მარცვლებად წაკითხვა და წაკითხულის გაგება, ვიდრე ასო-ასო კითხულობდეს. ბევრი ბავშვი სკოლაში შესვლამდე ასო-ასო კითხულობს, რაც არასწორია. თუ მშობლებმა არ იციან, როგორ ასწავლონ ბავშვს კითხვა, ჯობია ამ საქმეს ხელი არ მოკიდოთ.

რაც შეეხება მათემატიკას. კარგია, თუ ამ ასაკში ბავშვს შეუძლია 1-დან 10-მდე დათვლა და 10-დან 1-მდე; გააზრებულად ესმის, რა არის შეკრება და რა - გამოკლება; შეუძლია შედარება და განსაზღვრა - მეტი, ნაკლები ან თანაბარი; ასახელებს და აჩვენებს მინიმუმ 5 გეომეტრიულ ფიგურას.

ამ ასაკში დროა ვიცოდეთ თვეების, სეზონების, კვირის დღეების და დღის ნაწილების სახელები და თანმიმდევრობა, ასევე შევძლოთ გამოვყოთ მათი თვისებები.

სწავლისთვის მზადყოფნის მაჩვენებელი იქნება, თუ სკოლამდელ ბავშვს შეეძლება საკუთარ თავზე პატარა ამბის მოყოლა. თავის ოჯახზე, მშობლების პროფესიაზე, თავის გარემოზე. ეს საბაზისო ცოდნა ეხმარება მას გააცნობიეროს, რომ ის პიროვნებაა, ანუ ამტკიცებს მის ფსიქოლოგიურ მზაობას სკოლისთვის.