სურსათის უვნებლობის ექსპერტი მარიამ ჩაჩუა გადაცემაში "შუადღე" როგორც სახლში დამზადებული, ასევე ნაყიდი კონსერვების უსაფრთხოებაზე საუბრობს და განმარტავს, რას უნდა მივაქციოთ ყურადღება, რომ ჯანმრთელობა არ დავიზიანოთ:
- როდესაც კონსერვებზე ვსაუბრობთ, პირველ რიგში, დაავადება ბოტულიზმი გვახსენდება. ბოტულიზმი შესაძლოა, შებოლილი პროდუქტების გამოყენებამაც გამოიწვიოს. თუმცა, ვთქვათ, რატომ ვაკავშირებთ ამ დაავადებას პირდაპირ კონსერვებთან - ბაქტერია, რომელიც ბოტულიზმს იწვევს, უჟანგბადო სივრცეში მრავლდება და ტოქსინებს გამოჰყოფს. ისეთ გარემოში, როგორიც, მაგალითად, დახუფულ კონსერვშია. გარდა ამისა, ობის სოკოებიც უნდა გავითვალისწინოთ. ალბათ, კონსერვის გახსნისას თავზე გვინახავს ობი, რომელსაც მოაშორებენ ხოლმე და შემდეგ პროდუქტს ჩვეულებრივად მიირთმევენ. ეს ძალიან დიდი შეცდომაა.
პირველ რიგში, რაც სახლში დამზადების დროს უნდა გავითვალისწინოთ, არის ის, რომ აუცილებლად საღი პროდუქტი გამოვიყენოთ. თითოეული ბადრიჯანი, პომიდორი, ხახვი, თუ სხვა სათითაოდ უნდა იყოს გადარჩეული. ლპობის პროცესი თუ ერთ პროდუქტში მაინცაა დაწყებული, მთელ კონსერვს გაგვიფუჭებს და ობის სოკოებიც გაჩნდება.
ძალიან ბევრი სახეობის სოკო არსებობს. 250-მდე მათგანი ტოქსინებს გამოჰყოფს, რაც ჩვენი ორგანიზმისათვის ძალიან საშიშია. მიკოტოქსინებს ყველას თავისი სამიზნე აქვს. თუ ის ჩვენს ორგანიზმში მოხვდება, ზოგი ღვიძლს აზიანებს, ზოგი თირკმელს, შეიძლება, დნმ-ს ცვლილებაც კი გამოიწვიოს. თუ ამას სისტემატური ხასიათი აქვს, წლებია, კონსერვებს მივირთმევთ და შეგვხვედრია ხშირად ობიანი პროდუქტი, ობი მოგვიშორებია, შემდეგ გაგვიგრძელებია ჭამა, ის ტოქსინები, ობის სოკოზე მეტად საშიშია. შესაძლოა, ინტოქსიკაცია მაშინვე არ გამოიწვიოს, მაგრამ დროთა განმავლობაში, ღვიძლის, თირკმელების, შარდ-სასქესო სისტემების პრობლემები შეგვიქმნას. არც გახსნის შემდეგ დაგროვილი ობის მოშორება და შემდეგ პროდუქტის მირთმევაა გამართლებული, ვერ გამოვიცნობთ, როგორი ტიპის სოკოა. არსებობს სოკოები, რომლებიც ჩვენი ორგანიზმისათვის ტოქსიკური არ არის. მაგრამ, ლაბორატორიული კვლევის გარეშე, ამას ვერ დავადგენთ. ამიტომაც, წამოდუღებას აზრი არ აქვს, მთლიანად უნდა გადავაგდოთ.
როგორც აღვნიშნეთ, პირველ რიგში, კონსერვისათვის საღი პროდუქტი უნდა გამოვიყენოთ. მეორე ეტაპი, საგულდაგულოდ, ცივი, გამდინარე წყლის ქვეშ რეცხვაა. შემდეგ უნდა გავითვალისწინოთ ქილა, რომელშიც ვამზადებთ. ქილა აუცილებლად დაუზიანებელი, ბზარების გარეშე უნდა იყოს. ასევე, უნდა გავითვალისწინოთ ხუფი, რომელიც ორივე მხრიდან უნდა იყოს მოკალული. ლითონთან შეხებაში მყოფი სურსათი, ლითონიდან ძალიან მარტივად იღებს თვისებებს. შესაძლოა, პროდუქტისათვის ლითონის გემოც შეგიმჩნევიათ. ეს იმას ნიშნავს, რომ შეიძლება, მასში ტყვიის დიდი რაოდენობაც კი იყოს. ამიტომაც, ასეთი პროდუქტი არავითარ შემთხვევაში არ უნდა მივირთვათ.
ქილის სტერილიზაცია აუცილებელია. როდესაც მასში პროდუქტს მოვათავსებთ და ქიმიურ პროცესს დავასრულებთ, თავად ქილა ცივი წყლის ქვეშ არ უნდა მოვათავსოთ, გაგრილების მიზნით, რადგან ამან შესაძლოა ქილაში მიკრობზარების გაჩენა გამოიწვიოს. როდესაც სარდაფში, ოთახის ტემპერატურაზე მოთავსდება, ყველაზე მნიშვნელოვანი, სახლის პირობებში რაც არის, გამოყენებამდე წამოდუღებაა. თუ ბოტულინუმს თერმული დამუშავება ვერ გაანადგურებს, ის როდესაც ტოქსინებს გამოჰყოფს და ტოქსინებს ოთახის ტემპერატურაზე გამოჰყოფს, სწორედ ეს ტოქსინებია მომწამვლელი და ამას შემდგომი თერმული დამუშავება კლავს.
სახლის კონსერვი, გახსნილ მდგომარეობაში, მაცივარში შეგვიძლია, 36 საათის განმავლობაში შევინახოთ.
ნაყიდი კონსერვების შემთხვევაში, საცობი ორივე მხრიდან მოკალული უნდა იყოს. ქილა შიგნიდან არ უნდა იყოს აჭრელებული. ლითონი ერთგვაროვანი უნდა იყოს. ასევე, არ უნდა იყოს ამობერილი. გემო, სუნი თუ აქვს შეცვლილი და არ არის დამახასიათებელი პროდუქტისთვის, არ იფიქროთ, რომ ასე უნდა იყოს.