"თვალის კაკალი ყველაზე აქტიურად სწორედ 6 წლის ასაკიდან იწყებს ზრდას... მასობრივი ახლომხედველობა მოსწავლეებში ნამდვილად არ არის მითი" - პერიოდი, რომელიც მშობელს არ უნდა გამოეპაროს - მშობლები

დღეს ბევრი მშობლისა თუ მასწავლებლისგან გვესმის, რომ ბავშვების დიდ უმრავლესობას მეორე-მესამე კლასში სათვალე უკეთია. რა არის ამის მიზეზი?

ნამდვილად უფუჭდებათ ყველა მოსწავლეს მხედველობა?

არა, ყველას არა, მაგრამ ტენდენცია საგანგაშოა:

• აზიაში (ჩინეთი, სამხრეთ კორეა, სინგაპური) სკოლის კურსდამთავრებულთა 90%-ს აქვს ახლომხედველობა.
• ევროპასა და აშშ-ში — დაახლოებით 40-50%.

ახლომხედველობის გამოვლენის პიკი სწორედ 7-9 წლის ასაკზე მოდის (მე-2-3 კლასი). რატომ?

ახლომხედველობის მთავარი მიზეზები უმცროსკლასელებში

1. მხედველობითი დატვირთვის მკვეთრი ზრდა

• ბევრი კითხვა და წერა (სახელმძღვანელოები, რვეულები, საშინაო დავალებები).
• კომპიუტერებთან მუშაობა (ელექტრონული სახელმძღვანელოები, სასწავლო პროგრამები).
• მობილური მოწყობილობების გამოყენება (სმარტფონები, პლანშეტები).

კვლევები აჩვენებს:

• ბავშვებს, რომლებიც ეკრანებთან დღეში 2 საათზე მეტს ატარებენ, 2-2,5-ჯერ მაღალი რისკი აქვთ ახლომხედველობის განვითარებისა.
• კომპიუტერთან გატარებული ყოველი დამატებითი საათი 7%-ით ზრდის მიოპიის რისკს.

2. ბუნებრივი სინათლის ნაკლებობა

ბავშვები ცოტა დროს ატარებენ გარეთ (პრაქტიკულად მთელი დღე ეხარჯებათ გაკვეთილებზე, წრეებზე, საშინაო დავალებების შესრულებაზე).

მზის სინათლე ასტიმულირებს დოფამინის გამომუშავებას, რომლის დეფიციტიც აფერხებს თვალის კაკლის ზრდას. თანამედროვე ბავშვებში დღის განმავლობაში სეირნობის ნაკლებობა ახლომხედველობის ერთ-ერთ მთავარ მიზეზად იქცა.

დაიმახსოვრეთ: ბავშვები, რომლებიც დღეში 1 საათზე ნაკლებს ატარებენ გარეთ, 3-ჯერ უფრო ხშირად ხდებიან ახლომხედველები.

3. გენეტიკა და ადრეული განვითარება

• თუ მშობლებს აქვთ ახლომხედველობა, მისი განვითარების რისკი ბავშვში 50-60%-ია.
• კითხვის ადრეული სწავლება (5-6 წლამდე) ზრდის დატვირთვას თვალებზე.

რატომ იმატებს სათვალიანი ბავშვების რაოდენობა მე-2-3 კლასში?

6-დან 15 წლამდე ასაკი — თვალის კაკლის აქტიური ზრდის პერიოდია. ვისაც უვითარდებათ ახლომხედველობა, მათი თვალის კაკალი არასწორად იზრდება.

კიდევ ერთი მიზეზი, რომელიც დამახასიათებელია ბოლო ორი ათწლეულისთვის — ეკრანებთან გატარებული დროის მკვეთრი ზრდაა. სხვა მიზეზია — დატვირთვის გაზრდა სასკოლო პროგრამასთან დაკავშირებით. რადგან შაბათ-კვირა დიდი ხანია, აღარაფერს ნიშნავს. დასვენების დღეებში ბავშვებს ხშირად აქვთ დამატებითი გაკვეთილები.

ბავშვები ჯერ არ არიან მიჩვეულები მხედველობის ჰიგიენის დაცვას (სწორი მანძილი წიგნამდე, ყოველ საათში შესვენებები).

როგორ დავიცვათ მოსწავლის მხედველობა?

• შევზღუდოთ ეკრანთან გატარებული დრო (დღეში არაუმეტეს 1 საათისა უმცროსკლასელებისთვის).
• ვაკონტროლოთ პოზა და მანძილი წიგნამდე (30-40 სმ).
• ყოველდღე გავისეირნოთ მინიმუმ 1,5-2 საათი.
• გავაკეთოთ შესვენებები წესით 20-20-20: ყოველ 20 წუთში შევხედოთ 20 მეტრის მოშორებით მდებარე ობიექტს 20 წამის განმავლობაში.
• რეგულარულად შევამოწმოთ მხედველობა ოფთალმოლოგთან.

მასობრივი ახლომხედველობა მოსწავლეებში ნამდვილად არ არის მითი. მთავარი მიზეზები: სწავლა + ციფრული მოწყობილობები + მზის ნაკლებობა. მაგრამ სიტუაციის გამოსწორება შესაძლებელია, თუ დროულად მივიღებთ ზომებს.

მნიშვნელოვანია, არა მხოლოდ ეკრანების აკრძალვა, არამედ გარეთ გატარებული დროის გაზრდა და მხედველობითი დატვირთვის კონტროლი.