ძაღლის ნაკბენი ერთ-ერთი ყველაზე გავრცელებული ტრავმაა ბავშვებში, თუმცა ბევრ მშობელს არ აქვს ჩამოყალიბებული მკაფიო გეგმა, თუ როგორ უნდა იმოქმედოს ასეთი შემთხვევისას. მნიშვნელოვანია ვიცოდეთ, რომ ნაკბენი არა მხოლოდ ფიზიკური დაზიანებაა, არამედ შეიძლება სერიოზული გართულებების მიზეზიც გახდეს.
რატომ არის ძაღლის ნაკბენი საშიში
პირველი და ყველაზე სწრაფი რეაქცია ბავშვის მხრიდან არის ტკივილი და შიში. ზოგჯერ ძაღლის თავდასხმის შემდეგ ბავშვები მთელი ცხოვრება ერიდებიან ძაღლებს და პანიკაში ვარდებიან მათი დანახვისას. ძლიერი შოკი შესაძლოა ნევროზის მიზეზი გახდეს, ზოგ შემთხვევაში კი – ენაბორძიკობისაც.
ნაკბენის მეორე საფრთხე ჭრილობის ინფიცირებაა. ზოგჯერ ნაკერის დადება აუცილებელია და შეხორცების პროცესი, შეიძლება, დიდხანს გაგრძელდეს.
თუმცა, ყველაზე საშიში გართულება ცოფია – ვირუსული ინფექცია, რომელიც ავადმყოფი ცხოველის ნერწყვით გადადის. ინფექციის წყარო შეიძლება გახდეს არა მხოლოდ ძაღლი, არამედ კატა, თაგვი ან სხვა ძუძუმწოვარი. დაავადებას აქვს ხანგრძლივი, რამდენიმე თვემდე ინკუბაციური პერიოდი, რის შემდეგაც მოულოდნელად ვლინდება სიმპტომები – წყლის შიში, კრუნჩხვები, პარალიზი და გარდაუვალი სიკვდილი. ცოფი განუკურნებელია, ამიტომ დროული მოქმედება აუცილებელია.
რა ნაბიჯები უნდა გადადგას მშობელმა
დამშვიდდით და ბავშვი უსაფრთხო ადგილზე გადაიყვანეთ. მშობელმა სწრაფად უნდა აიყვანოს თავი ხელში და დააწყნაროს ბავშვი. შიშისა და ტირილის ფონზე ჩაეხუტეთ და ყურადღება გადატანეთ. თუ ძაღლს პატრონი ჰყავს, დაუყოვნებლივ გაარკვიეთ, გაკეთებული აქვს თუ არა ცოფის საწინააღმდეგო ვაქცინა. ამის შემდეგ აუცილებლად მიმართეთ რაბიოლოგს, რომელიც გადაწყვეტს, დაიწყოს ვაქცინაცია თუ ცხოველზე დაკვირვება გირჩიოთ.
ჭრილობის ჩამობანვა. თუ ნაკბენი ზედაპირულია, იგი უნდა ჩამოიბანოს გამდინარე წყლით და სასურველია, საპნით. არ გამოიყენოთ ბამბა ან უხეში ქსოვილი – მხოლოდ წყალი და საპონი. ზედაპირულ ჭრილობაზე შეიძლება დაასხათ წყალბადის ზეჟანგი. იოდისა და სპირტის ჩასხმა ჭრილობის შიგნით არ შეიძლება – ეს ქსოვილის დამწვრობას იწვევს.
სისხლდენის გაჩერება. მსუბუქი სისხლდენა სასარგებლოა, რადგან სისხლი ასუფთავებს ჭრილობას. საშუალო ინტენსივობის შემთხვევაში საჭიროა შემკვრელი სახვევი. ძლიერი სისხლდენისას, როცა სისხლი ღია წითელია და ტალღებად გამოდის, სავარაუდოდ დაზიანებულია არტერია – ასეთ შემთხვევაში ჟგუტი თავსდება ჭრილობაზე ზემოთ და იდება სახვევი. თუ სისხლი მუქია და ნელა მოედინება, საკმარისია მხოლოდ შემკვრელი სახვევი. ჟგუტი უნდა იყოს დროებითი – ზამთარში მაქსიმუმ 1 საათი, ზაფხულში – 2 საათი.
დაუყოვნებლივ ექიმთან მიყვანა. სასწრაფო დახმარების გამოძახება ან თავად საავადმყოფოში წასვლა აუცილებელია. ნაკბენის შემდეგ ნაკერები უნდა დაიდოს მაქსიმუმ 8 საათში, თუმცა ინფიცირების მაღალი რისკის გამო დრო კიდევ უფრო მცირდება.
ჭრილობის პროფესიული დამუშავება. ექიმი გაწმენდს ჭრილობას, მოაშორებს დაბინძურებას, საჭიროების შემთხვევაში დაადებს ნაკერებს და სტერილურ სახვევს.
ცოფის საწინააღმდეგო ვაქცინაცია. ვაქცინაცია უნდა ჩატარდეს მაქსიმუმ 14 დღეში, თუმცა სასურველია, რაც შეიძლება ადრე. თანამედროვე სქემები აღარ მოითხოვს ძველებურ მტკივნეული ინექციების ხანგრძლივ კურსს, მაგრამ რამდენიმე დოზა მაინც აუცილებელია. მკურნალობის პერიოდში არ შეიძლება ძლიერი ფიზიკური დატვირთვა, მზეზე გადახურება, საუნაში ან პლაჟზე წასვლა.
ძაღლის ნაკბენის დროს სწრაფი, თანმიმდევრული და ინფორმირებული მოქმედება ბავშვის სიცოცხლეს და ჯანმრთელობას გადაარჩენს. მთავარი წესებია – არ ჩავარდეთ პანიკაში, დაიცვათ ჭრილობა ინფექციისგან, დროულად მიმართოთ ექიმს და არ გამოტოვოთ ვაქცინაცია.