დღეს ძალიან ცოტა ბავშვს თუ ნახავთ იდეალური ხერხემალით. ტანადობის დარღვევა, სქოლიოზი, ბრტყელტერფიანობა ძალიან გავრცელებული ჩივილებია. ექიმები ამბობენ, რომ ხეხემლის დაავადებებს შორის საშუალოდ მხოლოდ ასიდან ოთხი შემთხვევა არის გენეტიკური და სერიოზული. დანარჩენების თავიდან აცილება შესაძლებელია — თუ მშობლები დროულად მიაქცევენ ყურადღებას.
წარმოგიდგენთ იმ შეცდომებს, რომლებსაც ტანადობის დარღვევამდე და მომავალში ხერხემლის რთულ დიაგნოზებამდე მივყავართ.
თუ ბავშვი რბილ, ჩამჯდარ მატრასზე წევს, მისი ხერხემალი ვერ ფორმირდება სწორად. ასეთი ზედაპირი არღვევს ბუნებრივ მრუდს და დროთა განმავლობაში იწვევს ხერხემლის გამრუდებას. იგივე შეიძლება მოხდეს ძალიან მაღალი ბალიშის შემთხვევაშიც — ბავშვ
ებში სხეულის პროპორციები განსხვავებულია, ამიტომ ბალიში და მატრასიც ასაკის შესაბამისად უნდა შეირჩეს.
ადრეული სწავლება, ეკრანთან დიდხანს ჯდომა, სმარტფონზე ან პლანშეტზე თამაში ზურგის გადაღლას იწვევს. ბავშვს ნაკლები მოძრაობა და ნაკლები ფიზიკური აქტივობა აქვს, რაც აფერხებს ძვლებისა და კუნთების სწორ განვითარებას. შედეგად, ნიჭის განვითარების ნაცვლად, მშობელი ხელს უწყობს სკოლისსა და კიფოზის ფორმირებას.
ბრტყელტერფიანობა ხშირად იწვევს ტანადობის დარღვევას, რადგან იცვლება სხეულის სიმძიმის ცენტრი. ქალაქის ბავშვებში ეს პრობლემა განსაკუთრებით ხშირია — ისინი მხოლოდ ბრტყელ იატაკზე დადიან. პროფილაქტიკისთვის სასარგებლოა სიარული ბალახზე, ქვიშაზე ან სპეციალურ ხალიჩებზე, უსწორმასწორო ზედაპირებზე. ორთოპედული ფეხსაცმელი საჭიროა მხოლოდ იმ შემთხვევაში, თუ ბავშვს უკვე აქვს ჩამოყალიბებული ბრტყელფეხობა — სხვებისთვის იგი კუნთებს მხოლოდ ასუსტებს.
ბავშვის ზურგზე დიდ გავლენას ახდენს სკამი და მაგიდა, სადაც ის ზის. ხშირად ოჯახები ვერ ყიდულობენ სწორად მორგებულ ავეჯს, თუმცა ტელევიზორი ან ტელეფონი ყოველთვის მოიძებნება. თუ ბავშვი სახლში გაკვეთილებს დაბალ მაგიდასთან ამზადებს, მოხრილი ზის და საათობით არ იცვლის პოზას, მომავალში აუცილებლად განუვითარდება სქოლიოზი. ამიტომ უმჯობესია ინვესტიცია ჩადოთ ხარისხიან მაგიდასა და სკამში.
კარგი ტანადობა დამოკიდებულია კვებაზეც. როდესაც ბავშვი იღებს მხოლოდ მცენარეულ საკვებს ან ხშირად იკვებება ფასტფუდით, მის ორგანიზმს აკლდება ცხიმში ხსნადი ვიტამინები — A, D, E და K, რომლებიც აუცილებელია ძვლების ზრდისთვის. ვიტამინი D მცირედადაა მცენარეულ პროდუქტებში, ამიტომ ბავშვების რაციონში უნდა შედიოდეს კვერცხი, რძე და ხორცი. გარდა ამისა, ზედმეტად ნახშირწყლოვანი საკვები ასუსტებს ძვლოვან სისტემას. რაციონი უნდა იყოს მრავალფეროვანი და ბუნებრივი.
თუ ბავშვი იშვიათად გადის გარეთ და ძირითადად ოთახში ატარებს დროს, ზურგის კუნთები სუსტდება. გარეთ გასვლა, აქტიურობა და მზის სხივები აძლიერებს ძვლებს, ხელს უწყობს ვიტამინ D-ის გამომუშავებას. ბავშვები, რომლებიც დიდხანს სხედან ეკრანის წინ, სწრაფად იღლებიან, არ შეუძლიათ სწორად დგომა და ზურგის დაჭერა.
სპორტი სასარგებლოა, მაგრამ როცა ბავშვს ძალიან ადრეულ ასაკში აიძულებენ პროფესიულად ივარჯიშოს, ეს ხერხემალს აზიანებს. ბევრი მწვრთნელი ბავშვებს ბაღიდანვე ამზადებს ჩემპიონობისთვის, თუმცა მხოლოდ რამდენიმე აღწევს წარმატებას, დანარჩენები კი ჯანმრთელობას იზიანებენ. თუ მიზანი ჯანმრთელობაა და არა მედალი — დატვირთვა ზომიერი უნდა იყოს.
ყველაზე მნიშვნელოვანი შეცდომა დროული რეაგირების დაგვიანებაა. ტანადობის გამოსასწორებლად ეფექტური პერიოდია 14–16 წლამდე ასაკი. შემდეგ უკვე ძნელია ცვლილება. თუ ექიმმა შენიშნა დარღვევა, არ ღირს ლოდინი — საჭიროა დაუყოვნებლივ დაიწყოს კორექცია.
საუკეთესო შედეგს იძლევა კომპლექსური მიდგომა: სამკურნალო ვარჯიში, ცურვა და ზემოთ ჩამოთვლილი მიზეზების აღმოფხვრა. პრობლემის იგნორირება ნიშნავს ბავშვისთვის მომავალში ზურგის ქრონიკულ ტკივილებსა და ოპერაციების რისკს.