რით არის საშიში ზედმეტად ცხელი ამინდები, რატომ იწვევს სიკვდილიანობის ზრდას და რატომ არის ქალაქისთვის განსაკუთრებით სახიფათო - მშობლები
რით არის საშიში ზედმეტად ცხელი ამინდები, რატომ იწვევს სიკვდილიანობის ზრდას და რატომ არის ქალაქისთვის განსაკუთრებით სახიფათო
ძალიან ცხელი ამინდი შეიძლება საშიში იყოს რამდენიმე მიზეზის გამო, უპირველეს ყოვლისა, იმის გამო, რომ ის გავლენას ახდენს ადამიანის სხეულის უნარზე, დაარეგულიროს ტემპერატურა და შეინარჩუნოს საერთო ჯანმრთელობა. წარმოგიდგენთ რამდენიმე მიზეზს, რის გამოც უკიდურესმა სიცხემ შეიძლება ჯანმრთელობის რისკები შექმნას
გასუხლ წელს ევროპაში 61672 ადამიანი გარდაიცვალა სიცხისგან გამოწვეული დაავადებით. იტალია მათ შორის ყველაზე მეტად დაზარალდა, სადაც დაახლოებით 18,000 ადამიანი იმსხვერპლა ძლიერმა სიცხემ. მას მოსდევს ესპანეთი 11,000-ზე მეტი დაღუპულით და და გერმანია დაახლოებით 8,000 გარდაცვალებით. ზაფხული ევროპაში წელსაც ძალიან ცხელია, თუმცა ამისგან გამოწვეული ზიანის ზუსტი სტატისტიკა ჯერაც დამუშავების პროცესშია.
მაინც რით არის საშიში ძლიერი სიცხე ჩვენი ორგანიზმისთვის:
სითბური გადატვირთვა და სითბური დარტყმა. ხანგრძლივად მაღალ ტემპერატურაზე ყოფნამ შეიძლება სიცხესთან დაკავშირებული პათოლოგიური მდგომარეობები გამოიწვიოს, როგორიცაა სითბური გადატვირთვა და სითბური დარტყმა. სითბური გადატვირთვისთვის დამახასიათებელია ძლიერი ოფლიანობა, სისუსტე, თავბრუსხვევა, გულისრევა და გულისცემის მომატება. თუ დროული მკურნალობა არ მოხდა, ის შეიძლება სითბურ დარტყმაში გადაიზარდოს და სიცოცხლისთვის საშიშ მდგომარეობამდე მივიდეს, როდესაც სხეულის ძირითადი ტემპერატურა სახიფათო დონემდე ადის, რაც იწვევს დაბნეულობას, ცნობიერების დაკარგვას და ორგანოების პოტენციურ დაზიანებას.
დეჰიდრატაცია: ცხელი ამინდი ოფლიანობას იწვევს, რამაც შეიძლება გამოიწვიოს სითხის სწრაფი დაკარგვა და გაუწყლოება. დეჰიდრატაციამ შეიძლება გამოიწვიოს დაღლილობა, თავბრუსხვევა, კანის სიმშრალე და სხეულის ტემპერატურის მატება. მძიმე დეჰიდრატაციამ შეიძლება გამოიწვიოს ორგანოთა უკმარისობაც კი.
გულ-სისხლძარღვთა დაავადებები: მაღალი ტემპერატურა სტრესს ახდენს გულ-სისხლძარღვთა სისტემაზე. გულს უფრო აქტიურად უწევს მუშაობა, რათა კანის ზედაპირზე სისხლის მიმოქცევა გაააქტიუროს, რათა სხეული გააგრილოს. ამან შეიძლება დაძაბოს გული და უკვე არსებული გულის პრობლემა დაამძიმოს. ამან შეიძლება მოჰყვეს გულის შეტევა ან გულის სხვა პათოლოგიები, განსაკუთრებით რისკის მქონე ადამიანებში.
რესპირატორული სტრესი: ცხელ ჰაერს შეუძლია ასთმა და ფილტვების ქრონიკული ობსტრუქციული დაავადება (COPD) გაააქტიუროს. გარდა ამისა, სიცხეს ხშირად თან ახლავს ჰაერის ცუდი ხარისხი, რაც კიდევ უფრო ძაბავს სასუნთქ სისტემას.
მოწყვლადი პოპულაციები: ადამიანთა ზოგიერთი ჯგუფი განსაკუთრებით მგრძნობიარეა ექსტრემალური სიცხის მიმართ, მათ შორის მოხუცები, მცირეწლოვანი ბავშვები, ორსული ქალები და ქრონიკული დაავადებების მატარებელი პირები. ამ პოპულაციებს უჭირთ სხეულის ტემპერატურის რეგულირება და შესაძლოა ვერ შეძლონ ეფექტურად რეაგირება სითბურ სტრესზე.
ურბანული სითბოს ეფექტი: ურბანული ტერიტორიები სოფლებზე მეტად ცხელდება. ბეტონი, ასფალტი და შენობები შთანთქავს და იკავებს სითბოს, რაც ქალაქებში მაღალ ტემპერატურას იწვევს. ამ ეფექტს შეუძლია ქალაქის მცხოვრებთათვის სიცხესთან დაკავშირებული ჯანმრთელობის რისკები კიდევ უფრო გააძლიეროს.
გავლენა ინფრასტრუქტურაზე: მაღალმა ტემპერატურამ შეიძლება გამოიწვიოს გზების, ხიდების და ელექტროგადამცემი ხაზების დაზიანება. ეს კი თავისთავად ტრანსპორტის, ელექტროენერგიის და სხვა აუცილებელი სერვისების შეფერხებას განაპირობებს, რაც შემდგომ საზოგადოებრივ ჯანმრთელობასა და უსაფრთხოებაზე მოახდენს გავლენას.
სამედიცინო პირობების გამწვავება: სხეულის სისტემებზე მიყენებული სტრესის გამო, ძლიერმა სიცხემ შეიძლება გააუარესოს არსებული სამედიცინო მდგომარეობა, როგორიცაა დიაბეტი და თირკმელების დაავადება.
სიცხესთან დაკავშირებული სიკვდილი: მძიმე შემთხვევებში, უკიდურესად მაღალ ტემპერატურის ხანგრძლივმა ზემოქმედებამ შეიძლება სიცხესთან დაკავშირებული სიკვდილი გამოიწვიოს. ეს მოვლენა უფრო ხშირად ხდება, თუ სიცხეს თან ახლავს მაღალი ტენიანობა, რაც ორგანიზმის გაგრილებას ოფლიანობის დროსაც კი ართულებს.
ფსიქოლოგიური სტრესი: მაღალმა ტემპერატურამ ასევე შეიძლება გამოიწვიოს ფსიქოლოგიური სტრესი, გაღიზიანება და დისკომფორტი, რამაც შეიძლება ხელი შეუწყოს გონებრივი კეთილდღეობის დაქვეითებას.
უკიდურესად ცხელი ამინდის საშიშროების შესამცირებლად, მნიშვნელოვანია საკმარისად სვათ წყალი, დარჩეთ კონდიცირებულ სივრცეებში, როდესაც ეს შესაძლებელია. მოერიდეთ ფიზიკურ დატვირთვას დღის ყველაზე ცხელ პერიოდში. ატარეთ მსუბუქი და ღია ფერის ტანსაცმელი და მეტი ყურადღება დაუთმეთ რისკის ქვეშ მყოფ ადამიანებს. ადგილობრივი ხელისუფლების ორგანოები ხშირად გასცემენ რეკომენდაციებს სითბოს შესახებ და აწვდიან მითითებებს, თუ როგორ უნდა დარჩეთ უსაფრთხოდ სიცხის დროს.
